ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం అంటే ఏమిటి?
ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం (Healthy diet) అన్ని రకాల పోషకాహార లోపాల (Malnutrition) నుండి రక్షించడానికి సహాయపడుతుంది మరియు ఆరోగ్యం (Health) మరియు రోగనిరోధక శక్తి అభివృద్ధికి (Immunity development) పునాదిగా ఉంటుంది. అలాగే మధుమేహం (Diabetes), గుండె సంబంధిత వ్యాధులు (Cardiovascular diseases), కొన్ని క్యాన్సర్లు (Cancers) మరియు ఊబకాయంతో (Obesity) సంబంధం ఉన్న ఇతర పరిస్థితులతో సహా అంటువ్యాధులు (Noncommunicable diseases and communicable diseases) రాకుండా నివారించడంలో కూడా ఇది సహాయపడుతుంది. శారీరక శ్రమ లేకపోవడంతో పాటు (Lack of physical activity), అనారోగ్యకరమైన ఆహారం (Unhealthy diet) అనేది, ప్రధానంగా ఆరోగ్యానికి (Health) ప్రపంచ ప్రమాదాలలో (Global risks) ఒకటిగా ఉంది.
పాలు (Milk), పండ్లు (Fruits), కూరగాయలు (Vegetables), చిక్కుళ్లు (Legumes), గింజలు (Nuts) మరియు ధాన్యాలు (Grains) ఎక్కువగా ఉండే ఆహారం యొక్క ప్రయోజనాలను (Benefits of a diet) సాక్ష్యాలు తెలియజేస్తున్నాయి, అయితే వీటిలో ఉప్పు (Salt), ఉచిత చక్కెరలు (Free sugars) మరియు కొవ్వులు (Fats), ముఖ్యంగా సంతృప్త (Saturated) మరియు ట్రాన్స్ ఫ్యాట్లు (Trans fats-అనారోగ్యకర కొవ్వులు) తక్కువగా ఉంటాయి. ఆరోగ్యకరమైన ఆహారాన్ని (Healthy diet) అభివృద్ధి చేయడం అనేది చిన్నపిల్లల కోసం తల్లిపాలతో (Mother milk) మొదలై మరియు విద్యా కార్యక్రమాలతో (Educational initiatives) జీవితంలో ప్రారంభంలోనే ప్రారంభమవుతుంది. ఈ ప్రయోజనాలు ఉన్నత విద్యా ఫలితాలు (Higher educational outcomes), ఉత్పాదకత (Productivity) మరియు జీవితకాల ఆరోగ్యంలో (Lifelong health) ప్రతిబింబిస్తాయి.
ఏది ఏమైనప్పటికీ, ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం (Healthy diet) అందుబాటులోకి రాని అనేక మార్గాలు ఉన్నాయి, ముఖ్యంగా తక్కువ మరియు మధ్య ఆదాయ దేశాలలో (Low and middle income countries) మరియు ఆర్మీ పోరాటం వంటి ఆహార అభద్రత (Food insecurity), అధిక రేట్లు (High rates) ఉన్న పరిస్థితుల్లో ఉన్న ఆప్ఘనిస్తాన్ మరియు ఆఫ్రికా వంటి దేశాలలో మరియు ప్రపంచ వ్యాప్తంగా, సుమారు 2 బిలియన్ల మందికి సురక్షితమైన (Safe), పోషకాహారం (Nutritious) మరియు తగినంత ఆహారం (Sufficient food) అందుబాటులో లేదని ఓక అంచనా. అధిక ప్రాసెస్ చేయబడిన ఆహారం (Highly processed food), వేగవంతమైన ప్రణాళిక లేని పట్టణీకరణ (Rapid unplanned urbanization) మరియు మారుతున్న జీవనశైలి (Changing lifestyles) యొక్క వ్యాప్తి కూడా ఎక్కువ మంది ప్రజలు శక్తి (Energy), కొవ్వులు (Fats), ఉచిత చక్కెరలు (Free sugars) మరియు ఉప్పు (Salt) ఎక్కువగా ఉన్న అనారోగ్యకరమైన ఆహారాలను (Unhealthy diets) తినడానికి దోహదపడింది మరియు కొనసాగుతుంది.
ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం (Healthy diet) అనేది వ్యక్తి యొక్క అవసరాలు, స్థానికంగా లభించే ఆహారాలు, ఆహారసంబంధమైన ఆచారాలు (Dietary customs), సాంస్కృతిక నిబంధనలు (Cultural norms) మరియు ఇతర పరిగణనలను బట్టి భిన్నంగా ఉండవచ్చు. అయినప్పటికీ, ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం యొక్క ప్రాథమిక సూత్రాలు (Basic principles) అందరికీ ఒకే విధంగా ఉంటాయి. ఆరోగ్యకరమైన మరియు సురక్షితమైన ఆహార (Healthy and safe food) ఎంపికలను మరియు అలవాట్లను ప్రోత్సహించడానికి సామాజిక స్థాయిలో (Societal level) విస్తృత పరిష్కారాలు మరియు ప్రచారాలు అవసరం.
స్థూలంగా చెప్పాలంటే, ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం (Healthy diet) అంటే ఎనర్జీ తీసుకోవడం (Energy intake - calories) మరియు ఎనర్జీ ఖర్చు చేయడం (Energy expenditure) మధ్య సమతుల్యత (Balance) ఉండాలి. సోడియం తీసుకోవడం రోజుకు 2 గ్రాముల కంటే తక్కువకు పరిమితం చేయాలని (5 గ్రాముల ఉప్పుకు సమానం), ఉచిత చక్కెరలను (Free sugars) మొత్తం ఎనర్జీ వినియోగంలో 10% (ఆదర్శంగా 5%) కంటే తక్కువకు తగ్గించడం మంచిదని, మరియు పారిశ్రామికంగా తయారైన ఆహార ట్రాన్స్ ఫ్యాట్ల నుండి కొవ్వు తీసుకోవడం వంటి వాటికీ దూరంగా ఉండాలని ఆరోగ్య నిపుణులు (Health professionals) మరియు ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) వంటి వారు కూడా సిఫార్సు చేస్తున్నారు. అయితే, ఒక్కసారి ఆలోచించండి మనం తీసుకునే ఆహారం ఎంతవరకు ఆరోగ్యకరం మరియు సురక్షితం (Healthy and safe).
What is healthy diet? in Telugu: